در تمام مهرکدهها نقشی از میترا وجود دارد: مردی جوان و نیرومند که پنجه در گلوی گاوی درافکنده و قصد قربانیکردن آن را دارد. خنجری در دست میترای نیرومند است که قصد دارد آن را در قلب گاو فرو کند.
همانطور که در خصوص آیین میترائیسم شرح دادهایم، این باور از زمان اشکانیان به اروپا راه یافت. در آنجا مهرابههایی برای پرستش میترا بنا شد و آئین میترا پیروان بسیاری یافت.
زمان زایش مهر
میترا در شب یلدا زاده شده است. شبی که از دیرباز، میان ایرانیان جایگاه خاصی دارد. ایرانیان در این طولانیترین شب سال، به انتظار پیروزی نور بر تاریکی و زایش خورشید بیدار میمانند و جشن میگیرند.
از این شب، مهر بر تاریکی پیروز میشود و روزها طولانیتر میشوند.
بازگشت میترا به زمین
در اسطوره های ایرانی آمده است که میترا در آخرین روز زندگیاش درون غاری مهمانی برپا میکند و آنجا با یارانش گوشت و خون گاو و نان و شراب میخورد و بعد، سوار ارابهی خورشید به آسمان میرود. میتراپرستان بر این باور بودند که میترا به آسمان بالا رفته است. ازاینرو، همواره در انتظار بازگشت دوبارهاش به زمین برای اصلاح بشر و نابودی شرارتها و ناپاکیها بودند. بهعقدهی میتراپرستان، میترا روزی خواهد آمد و آتشی را که همهی جهان را میبلعد، خواهد افروخت؛ همچنان که شیوا، خدای هند، چنان خواهد کرد. میترا جهان را از لوث کثافات پاک میکند و تاریکی و اهریمن را از میان برمیاندازد.